Spitfire

De legendarische Spitfire is zonder twijfel één van de mooiste schroefjagers uit de Tweede Wereldoorlog geweest. Hoewel de Nederlandse Spitfires afgeknotte vleugeltips hadden in plaats van de elegante elliptische vleugelvorm, zijn het de fraaie lijnen van het eenpersoons jachtvliegtuig dat het hart van elke luchtvaartenthousiast sneller doet kloppen. Al in 1934 werd de Spitfire ontworpen door R.J. Mittchell. Een geniaal vliegtuigconstructeur die helaas in 1937 op 42-jarige leeftijd overleed. Het prototype maakte zijn eerste vlucht in 1936 en was uitgerust met een Merlin motor van 990 pk en een tweebladige propeller. Onze Mk.IX heeft een Rolls Royce Packard Merlin 224 motor met 1720 pk en een vierbladige propeller. In totaal zijn er 20.351 Spitfires gebouwd. Alle 56 Spitfires die de Nederlandse luchtmacht heeft gehad waren van het type Mark IX.

De SKHV Spit is gebouwd in 1943 en heeft meegevochten tijdens D-day. In 1946 werd het 322 Jachtvliegtuig Afdeling (322 JaVA) opgericht welke in 1947 werd omgedoopt tot het 322 squadron waar onze Spit vloog als H-25. Na terugkomst uit Indonesië, werd in 1951 het 322 actief als "maandvlieg-squadron". In die periode werd de H-registratie vervangen door de squadron-code van het 322 (3W) gevolgd door een code, oftewel 3W-17. In 1953 kwam er een eind aan de militaire loopbaan van een legendarisch vliegtuig. Het merendeel van de Spitfires zijn treurig aan hun eind gekomen door plundering door souvenirjagers, schroothandelaren en opgestookt ten behoeve van brandweeroefeningen op Schaarsbergen.

322 Squadron
Het eerste Nederlandse squadron dat de “Spit”vloog was No 322 Squadron van de Royal Air Force dat werd gevormd uit het Nederlandse personeel van No 167 squadron RAF op 12 Juni 1943 op de RAF vliegbasis op Woodvale . Het squadron verkreeg de code-letter combinatie VL dat daarvoor was gebruikt door No. 167 Squadron tot laat in 1944 of vroeg in 1945, toen 3W . Het eskader behield de code-letter combinatie VL die eerder waren gebruikt door No 167 Squadron tot eind 1944 of begin 1945, toen het werd veranderd in 3W.. Het diende op de RAF basis West Malling en nog andere bases tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Vanaf de 20e juni op de 21 juli 1944, en uitgerust met Spitfire Mk XIVs, werd het squadron belast met het onderscheppen van de V-1 vliegende bom "Doodlebug", raketten die werden gelanceerd vanaf de Nederlandse en de Franse kust richting Londen. Flying Officer Brugwal was de meest opvallende piloot op deze 'anti-duiker' patrouilles, beweert vijf van de raketten in een dag (de 8 juli) . In totaal voor het squadron warden er 1085 vernietigd.

Op 7 oktober 1945 het squadron als onderdeel van de RAF in Duitsland waar het toen gelegerd was ontbonden. Het Squadron werd later als 322 , nieuw leven ingeblazen als een eenheid van de (KLu) dat in oorlogstijd haar verdiensten had gekregen.
In de zomer van 1946 kwamen de eerste Spitfires naar Nederland. De Spitfire sprak tot de verbeelding, een mooie kist, met een heftige naam. Tijdens de oorlog had menig Nederlander deze legendarische machine ook hiet in Ede al eens door het zwerk zien schieten, soms letterlijk. Na de oorlog was de Spitfire ruim voorhanden. Nederland besloot er 58 aan te schaffen. Twintig gingen direct naar Nederlands Indië en 35 kwamen naar Nederland. Drie stuks waren een tweezitter om piloten in te trainen.

Officieel vloog de laatste Spitfire in Nederlandse dienst tot september 1953. Vanaf Texel werd daarna nog enige tijd de Spitfire gebruikt als doelsleper. Na drie ongelukken was het in 1957 echt afgelopen met de operationele Spitfire in Nederland.

Lees de verhalen van drie Nederlandse Spitfire vliegers

Erik Hazelhoff Roelfsema “Soldaat van Oranje”

Bob van der Stok oud commandant 322 squadron tijdens de R.A.F. periode in Engeland.

Jan Linzel RAF no. 160743
De heer Jan Linzel is voor zijn bijzondere moedige en beleidvolle daden, door Hare Majesteit Koningin Wilhelmina en Koningin Juliana bij Koninklijk Besluit onderscheiden met het Bronzen Kruis (1941) en de Bronzen Leeuw (1951).